App Store

Google Play

{{seriesTitle}} - La série de livres

Details page - Device banner - 894x1036

Entrez dans un monde infini d'histoires

Écouter et lire

Geert Lernout

De Ierse schrijver James Joyce was één van de grootste auteurs van de 20ste eeuw. Zijn werk was van grote invloed op de wereldliteratuur. Zijn bekendste en belangrijkste roman Ulysses (1922) wordt algemeen beschouwd als een van de hoogtepunten van de moderne literaire beweging. In dit hoorcollege bespreekt Geert Lernout het leven en werk van deze literaire gigant, met vooral aandacht voor Ulysses, maar ook voor het vroegere werk zoals A Portrait of the Artist as a Young Man en het bijzonder complexe laatste boek Finnegans Wake.

Bij het hoorcollege wordt een citatenoverzicht meegeleverd als pdf-bestand.

Deze uitgave is tot stand gekomen i.s.m. de Humanistische-Vrijzinnige Vereniging en de Vrijzinnige Dienst van de Universiteit Antwerpen.

Inhoud

College 1. De plaats van James Joyce in de Europese literatuurgeschiedenis

H1. Introductie op het leven en werk van Joyce

H2. Een korte geschiedenis van Dublin en Ierland

H3. Joyce's eerste verhalen

College 2. Autobiografie van James Joyce

H4. Het modernisme in de literatuur

H5. Een portret van de kunstenaar als jongeman

H6. Het ontstaan van kunstenaarschap

College 3. Het meesterwerk Ulysses: de eerste vier hoofdstukken

H7. Ulysses: een korte introductie

H8. De techniek van de innerlijke monoloog

H9. Kennismaking met Leopold Bloom

College 4. Het meesterwerk Ulysses: de hoofdstukken 5 t/m 10

H10. De flaneur: kenmerk van de moderne mens

H11. Ulysses: een vergelijking met de Odyssee

H12. Radicaal portret van de moderne stad

College 5. Het meesterwerk Ulysses: de hoofdstukken 11 t/m 15

H13. Een muzikale ouverture

H14. Pastiches van literaire stijlen

H15. Omkering van de dagelijkse werkelijkheid

College 6: Het meesterwerk Ulysses: de hoofdstukken 16 t/m 18 en Finnegans wake

H16. De epiloog van Ulysses

H17. Een innerlijke monoloog als postscript

H18. Leven na Ulysses: Finnegans Wake

Home Academy

Hoorcolleges over literatuur en schrijvers

James Joyce: Een hoorcollege over zijn leven, oeuvre en zijn meesterwerk Ulysses

Jean Paul Van Bendegem

Johan Braeckman

Vitalski

Arthur Conan Doyle (1859-1930) was de bedenker van Sherlock Holmes, wellicht de beroemdste fictieve figuur uit de geschiedenis van de literatuur en nog steeds een bron van literatuur, film en amusement. Jean Paul Van Bendegem, Johan Braeckman en Vitalski behandelen elk om beurt het bijzonder boeiende leven en werk van Arthur Conan Doyle. Uiteraard komen Sherlock Holmes en Dr. Watson uitgebreid aan bod, maar ze bespreken ook het minder bekende literaire werk van Conan Doyle, evenals zijn vreemde excursies in het spiritisme en zijn historische werken en politieke pamfletten. Het hoorcollege biedt daarmee een unieke literaire en historische reis door de late 19e en begin 20ste eeuw: the game's afoot!

Een synopsis van het hoorcollege wordt als pdf-bestand meegeleverd.

Inhoud

College 1. Leven en werk

H1. Het leven en werk van Arthur Conan Doyle (V)

H2. De Canon (JPvB)

College 2. Onderzoeksmethodiek

H3. De methode van Sherlock Holmes (JPvB)

H4. George Edalji en Oscar Slater (JB)

H5. Holmes' manuscripten (JB)

College 3. Randpersonages rondom Sherlock Holmes en Conan Doyle

H6. John H. Watson en Mycroft Holmes (V)

H7. Professor James Moriarty (JPvB)

H8. Conan Doyle en Harry Houdini (JB)

College 4. Blunders, de Societies en de minder bekende werken

H9. Blunders in de Canon en de Societies (JPvB)

H10. Conan Doyles minder bekende werk (V)

H11. The Crime of the Congo en The Boer War (V)

College 5. Conan Doyle en zijn relatie met elfjes en vrouwen

H12. Conan Doyle, het bovennatuurlijke en het spiritisme (JB)

H13. Conan Doyle en elfjes (JB)

H14. Conan Doyle en de vrouwen (V)

College 6. Door de Canon geïnspireerde werken

H15. Pastiches en parodieën in de literatuur (JPvB)

H16. Pastiches en parodieën in film en theater (JPvB)

Arthur Conan Doyle: Een hoorcollege over zijn leven, werk en zijn creatie Sherlock Holmes

Michiel Hagdorn

De Toverberg van Thomas Mann wordt beschouwd als een van de grootste literaire meesterwerken van de twintigste eeuw. Verschenen in 1924, zes jaar na het einde van de Eerste Wereldoorlog, stelt de roman het vooroorlogse Europa aan de orde. Sanatorium Berghof te Davos, waar de roman zich afspeelt, is een metafoor voor het zieke Europa dat afglijdt naar de catastrofe.

In dit sanatorium (de 'toverberg') verblijft de Duitse jongeman Hans Castorp zeven jaren. Tijdens zijn verblijf maakt hij een grote ontwikkeling door, maar verzinkt ook steeds verder in apathie. Met de filosofie van Nietzsche en de psycho-analyse van Freud op de achtergrond wordt de lezer getuige van intellectuele debatten, ontmoetingen en diepgaande bespiegelingen over de tijd, ziekte, leven en dood. Desondanks is De Toverberg lichtvoetig, zelfs humoristisch van sfeer en maakt de lezer kennis met uiterst levendige personages: van de welbespraakte Vrijmetselaar Settembrini en de zwijgende Russische Clawdia Chauchat tot de verpersoonlijking van Bacchus, Mynheer Pieter Peeperkorn.

In vijf hoorcolleges gaat literatuurwetenschapper drs. Michiel Hagdorn in op historische, intellectuele en structurele aspecten van De Toverberg. Deze aspecten werpen een licht op de rijkdom aan betekenissen die de roman bezit.

Bij het hoorcollege wordt een synopsis als pdf-bestand meegeleverd.

Dit college is tot stand gekomen i.s.m. het Goethe Institut.

Inhoud

College 1. Inleiding

H1. Van satyrspel tot Duits-Europees epos: invloed van de Eerste Wereldoorlog op De Toverberg

H2. Duitse Romantiek: de Tannhäuser-legende

H3. Friedrich Nietzsche, De geboorte van de tragedie: de toverberg als apollinische façade

College 2 Historisch-politieke achtergronden

H4. Uitbreken van de Eerste Wereldoorlog: Duitslands 'ideeën van 1914'

H5. Thomas Mann: van romantisch-conservatieve naar democratisch-ethische levenshouding

H6. Verwerking in De Toverberg: Hans Castorps ontwikkeling - Lodovico Settembrini

College 3 Structuur van de roman

H7. De roman als ideeënsymfonie: Leitmotieven

H8. Oost en West: de tegenstelling Apollinisch-Dionysisch als structuurprincipe

College 4. Sigmund Freud en de psycho-analyse

H9. Van erfelijke degeneratie naar neurose - opkomst van de psycho-analyse

H10. Hans Castorps ontwikkeling: terugkeer van het verdrongene

H11. Dubbelzinnnig beeld van Freud en de psycho-analyse

College 5. Mynheer Pieter Peeperkorn

H12. Reïncarnatie van Dionysos - een persoonlijkheid

H13. Peeperkorns betekenis voor Hans Castorp

H14. Gerhart Hauptmann als model

Michel Hagdorn

De Toverberg: Een hoorcollege over het meesterwerk van Thomas Mann

Jan Lokin

We kennen Charles Dickens als chroniqueur van het 19e eeuwse Engeland, met steeds opnieuw uitgegeven en verfilmde werken als Oliver Twist, Hard Times en Bleak House. Zijn eigen leven leest ook als een roman, met figuren die verwant zijn aan personages uit zijn werk.

Het werk van Dickens had een enorme impact op de Engelse maatschappij. Maar ook nu nog levert het lezen van die boeken belangrijke inzichten over de inrichting van de maatschappij en hoe die inwerkt op individuele levens. Met een kritische maar zachtaardige pen beschreef hij de mens, niet alleen als persoonlijkheid, maar ook juist in zijn sociale rol.

Jan Lokin toont in dit college hoe Dickens' oeuvre kan dienen als bron van mensenkennis en begrip van de wereld.

Dit college is tot stand gekomen met Studium Generale Universiteit Utrecht. www.sg.uu.nl

Inhoud

College 1. De jeugd van Dickens tot aan zijn doorbraak als schrijver

H1. De vader van Dickens

H2. De schuldgevangenis en Dickens' moeder

H3. Opvoeding en verliefdheid 

College 2. The Pickwick Papers

H4. Mr. Pickwick, Sam Weller, het proces Bardell versus Pickwick

H5. Dickens en het recht

H6. Dickens en de geneeskunde: Pickwickians en Dickensians

College 3. De vroege werken 

H7. Dickens als sociaal hervormer: Oliver Twist en Nicholas Nickleby 

H8. Het kind in Dickens' fictie: The Old Curiosity Shop en Martin Chuzzlewit

H9. Dickens en Amerika, Dickens en Kerstmis: American Notes en A Christmas Carol

College 4. De rijpe werken

H10. Trots in Dombey and Son en The Personal History of David Copperfield

H11. The Condition of England Novels: Hard Times, Bleak House en Little Dorrit

H12. Ellen Ternan, de laatste jaren: A Tale of two Cities en Great Expectations

Dickens: Een hoorcollege over zijn leven, ideeën en werk

Marita Mathijsen

Het oeuvre van Harry Mulisch is complex en intrigerend. Die complexiteit staat de samenhang niet in de weg, en die samenhang sluit op zijn beurt weer niet de verrassing uit. Bepaalde thema's keren terug, maar steeds in verschillende inkledingen. Er zijn vaste personages, maar de vermom­mingen wisselen zo dat het niet makkelijk is om het patroon erachter te ontdekken.
Vanaf zijn boekdebuut in 1952 tot zijn laatste roman in 2001 is zijn stijl sterk gewijzigd, maar de grote vragen die hij in zijn werk stelt, zijn dezelfde gebleven.

In zes hoorcolleges analyseert Mulisch-kenner Marita Mathijsen zijn oeuvre, vanaf de vroegste werken tot de laatste, inclusief de nog niet gepubliceerde werken uit de nalatenschap.

Deze uitgave is tot stand gekomen i.s.m. Spui25.

Inhoud

College 1. Eerste periode: het ontstaan van het schrijverschap

H1. De geboorte van een schrijver

H2. Het eerste boek

H3. archibald strohalm: de doorbraak

College 2. Tweede periode: vernietiging als kunstbegrip

H4. Biografische ontwikkelingen

H5. De diamant: een schelmenroman

H6. Productiviteit en positionering

College 3. Derde periode: wantrouwen in de fictie

H7. De Eichmann-ervaring

H8. De mislukkingen in de fictie

H9. Volop in de politiek

College 4. Vierde periode: de terugkeer van de romanschrijver

H10. Twee vrouwen en de Orpheusmythe

H11. De aanslag: opnieuw de oorlog

H12. Hoogste tijd en de grondslagen van het schrijverschap

College 5. Vijfde periode: het scheppingsexperiment

H13. De apotheose

H14. De ontdekking van de hemel en De procedure

H15. De laatste roman. Siegfried

College 6. Thema's, vaste personages en onvoltooide werken

H16. Vaste personages

H17. Landschappen, elementen en thema's

H18. De nalatenschap

Mulisch: Een hoorcollege over het oeuvre van Harry Mulisch

Anthonya Visser

In deze reeks hoorcolleges behandelt Anthonya Visser belangrijke Duitstalige schrijvers van de 18e tot en met de 21e eeuw. Teksten van Goethe, Heine, Kafka en anderen worden belicht vanuit literatuurhistorisch perspectief, waarbij vormaspecten vanzelfsprekend ook aan bod komen. Visser gaat eveneens in op de fascinerende politiek-culturele context waarin deze literatuur tot stand is gekomen. De serie eindigt met vier Duitstalige Nobelprijswinnaars van de 20e eeuw: Thomas Mann, Günter Grass, Elfriede Jelinek en Herta Müller.

Inhoud

College 1. De verlichting en de jonge wilden

H1. Verlichting in de filosofie en filosofie in de literatuur

H2. De mens als schepper zonder goden: Goethe's gedicht Prometheus

H3. Die leiden des jungen Werthers (1774) en Schillers Kabale und Liebe (1784)

College 2. De Weimarer Klassik: Schiller

H4. Kant, Wilhelm von Humboldt, de Franse Revolutie en de literatuur

H5. Schillers Over de esthetische opvoeding van de mens (1793-1795)

H6. Ideaalbeeld van de vrouw? Schillers Maria Stuart (1800)

College 3. De Weimarer Klassik: Goethe

H7. Zwischen uns sei Wahrheit. De mens tussen plicht en neiging

H8. Ideaalbeeld van de vrouw? Iphigenie auf Tauris (1787)

H9. Goethes Faust-project (1808-1832)

College 4. De romantiek tussen Hölderlin en Heine

H10. De dichter als ziener: Friedrich Hölderlin (1770-1843)

H11. Romantische tegenwerelden: Von Eichendorff, Brentano en Von Günderrode

H12. Romantiek en ironie: Heine (1797-1856)

College 5. Werkelijkheid en waarneming

H13. Franz Kafka (1883-1924)

H14. Expressionistische poëzie (ca. 1910-1925)

H15. Alfred Döblin (1887-1957) en Arthur Schnitzler (1862-1932)

College 6. Enkele van de 13 Duitstalige Nobelprijswinnaars

H16. Thomas Mann (1875-1955)

H17. Günter Grass (1927-)

H18. Elfriede Jelinek (1935-) en Herta Müller (1953-)

Grote schrijvers van Goethe tot nu: Een hoorcollege over de Duitse literatuurgeschiedenis na de Verlichting

Ineke Sluiter

Aan de basis van de canon van de Europese cultuur liggen de grote teksten en mythen uit de Griekse Oudheid: de klassiekste klassiekers. Ineke Sluiter behandelt in haar colleges de beroemde teksten waarin thema's als wrok, roem, list, schuld en zelfkennis voor het eerst in de wereldliteratuur opduiken. Zij kijkt daarbij speciaal naar het wereldbeeld en de waardesystemen die uit deze teksten spreken.

Ineke Sluiter behandelt de volgende teksten.

- Homerus' Ilias. Het oudste Griekse epos over de wrok van Achilles, de grote held die in zijn eer wordt aangetast.

- Homerus' Odyssee. De thuiskeer en wraak van de listige held Odysseus.

- Aeschylus' Agamemnon. De monumentale tragedie over de schuld van een door vloek beladen vader die zijn dochter heeft gedood.

- Sophocles' Koning Oedipus. Misschien wel de allerberoemdste Griekse tragedie, over de koning die ontdekt dat hij zijn vader heeft gedood en met zijn moeder is getrouwd.

Dit product is tot stand gekomen in samenwerking met Studium Generale van de Universiteit Leiden.

Inhoud

College 1. Homerus' Ilias

H1. Homerus en de canon: de 'gevaarlijke' inhoud van de Ilias

H2. Wat is dit voor literatuur? Wat is dit voor wereld?

H3. De waarden van de Ilias: 'kleos' en herinnering

College 2. Homerus' Odyssee

H4. De concurrent van de Ilias - Odysseus op reis

H5. Terug op Ithaca, terug bij Penelope

H6. De wereld van de Odyssee: de beroemde scène tussen Odysseus en Nausicaä

College 3. Aeschylus' Agamemnon

H7. De Griekse tragedie. Mythologische achtergronden van de Oresteia

H8. Aeschylus' Agamemnon

H9. De 'tapijtscène': waarom moet Agamemnon sterven?

College 4. Sophocles' Koning Oedipus

H10. Te veel en te weinig weten. Freud en de volksverhalen

H11. Sophocles' tragedie Koning Oedipus

H12. Een interpretatie van de Koning Oedipus

De klassiekste klassiekers: Een hoorcollege over grote teksten en mythen uit de Griekse Oudheid

In dit college behandelt Ineke Sluiter werken van o.a. Sophokles, Aristophanes en Thucydides. Alle behandelde schrijvers leefden tijdens de Peloponnesische Oorlog (431 - 404 v.Chr.). Deze strijd tussen de stadstaten Athene en Sparta heeft diepe sporen nagelaten in hun werk. Sluiter weet op meesterlijke wijze de klassieke Griekse literatuur te koppelen aan moderne thema's, zoals wraak, oorlog en democratie.

Inhoud

College 1. Voor de oorlog: Sophocles' Antigone

H1. Athene en Sparta in oorlog

H2. Het conflict van Creon en Antigone

H3. Wie heeft gelijk?

College 2. Het recht van de sterkste: Thucydides en Plato

H4. Macht en rechtvaardigheid in 5e eeuws Athene

H5. Mytilene en Melos: macht of moraal?

H6. Het recht van de sterkste in Plato's Gorgias

College 3. Euripides' Trojaanse Vrouwen

H7. Athene in 415 v.Chr.

H8. Trojaanse Vrouwen: Hecuba en Cassandra

H9. Trojaanse Vrouwen: Andromache en Helena

College 4. Fantasieën over vrede: Aristophanes' Lysistrata

H10. De Antieke Komedie: geïnstitutionaliseerde maatschappijkritiek

H11. Aristophanes tegen Cleon; en door naar de Lysistrata

H12. De sex-staking voor de vrede. Literatuur in oorlogstijd

Meer klassiekste klassiekers: Een hoorcollege over grote Griekse teksten in oorlogstijd

Maarten van Buuren

Wat hebben Madame Bovary, Anna Karenina, de prinses van Clèves, Hester Prynne, Effi Briest en Eline Vere met elkaar gemeen? Zij zijn klassieke romanfiguren én overspelige vrouwen. De romans waarin zij voorkomen zijn geschreven in voorgaande eeuwen. Maar het thema van liefde en passie in conflict met plicht en rede wordt in elk van deze boeken zo behandeld dat de personages en hun ontwikkeling ook voor de moderne lezer volstrekt overtuigend zijn. Maarten van Buuren plaatst de schrijvers en hun romans in een cultuurhistorisch perspectief. Tijden veranderen, maar de mens blijft hetzelfde. Toch laten de romanpersonages zien dat zij zichzelf telkens anders definiëren: de conventies van de tijd waarin ze leven bepalen wel degelijk hun zelfbeeld.
 
 Dit hoorcollege kwam tot stand in samenwerking met Studium Generale Utrecht.

Inhoud

College 1. Mme de La Fayette: De prinses van Clèves

H1. Mme de La Fayette

H2. Liefde en hartstocht

H3. Hartstocht

H4. Jaloezie

College 2. Nathaniel Hawthorne: De rode letter

H5. Historische roman

H6. Remorse

H7. Roman uit 1850

H8. Roman uit 1640

College 3. Gustave Flaubert: Madame Bovary

H9. Realisme

H10. Het groteske

H11. Bovarysme

H12. Spleen en Ideaal

College 4. Lev Tolstoj: Anna Karenina

H13. Karakterisering

H14. Tweeluik: het land

H15. Tweeluik: de stad

H16. Overspel als ideologische functie

College 5. Theodor Fontane: Effi Briest

H17. Klassieke tragedie

H18. Realisme

H19. Symbolisme

H20. Orde van het discours

College 6. Louis Couperus: Eline Vere

H21. Eline's neurose

H22. Temperamenten

H23. Degeneratie - regeneratie

H24. Decadentie

Overspelige vrouwen: Een hoorcollege over desperate housewives in de wereldliteratuur

Joep Leerssen

In dit college wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste perioden in de Europese literatuurgeschiedenis aan de hand van acht thema's. Deze thema's spelen in bepaalde perioden een centrale rol in de Europese literatuur, maar zij kennen ook een voorgeschiedenis en een nawerking. Zo schakelt Joep Leerssen bij een thema als natuurgevoel moeiteloos over van de Romantiek terug naar de Klassieke Oudheid en door naar de jaren zestig van de 20ste eeuw. De gekozen thema's zijn: avontuur, zuiverheid en vrouwendicht, historisch besef, classicisme en satire, natuurgevoel, realisme, vormdoorbreking, modernisme en postmoderne ironie.

De in dit college gebruikte teksten worden als pdf-bestand bij de mp3-downloads meegeleverd.

Inhoud

College 1. Zonder vrees of blaam: heldhaftigheid, ridderlijkheid en zuiverheid in en om de Middeleeuwen. Deel 1

H1. Inleiding: literatuur als cultureel geheugen

H2. Avonturen, epiek en verhalen

H3. Helden, krijgers en ruwe bonken

College 2. Zonder vrees of blaam: heldhaftigheid, ridderlijkheid en zuiverheid in en om de Middeleeuwen. Deel 2

H4. Zelfbeheersing en ridderlijkheid

H5. Hoofse liefde en zuivere maagden

H6. Het doorzingen van de Middeleeuwen

College 3. De macht van de pen: Renaissance en Verlichting. Deel 1

H7. Wat we verstaan onder "Renaissance" en "Verlichting"

H8. De herontdekking van Tacitus

H9. Literatuur als ordening: neo-Aristoteliaanse poëtica en classicisme

College 4: De macht van de pen. Renaissance en Verlichting. Deel 2

H10. Literaire controverses

H11. De schrijver als geweten van de samenleving

H12. Latere voorbeelden van maatschappijkritiek

College 5. Romantiek en realiteit: de negentiende eeuw. Deel 1

H13. Wat we verstaan onder "Romantiek" en "Realisme"

H14. Terug naar de Natuur

H15. Postromantisch natuurgevoel

College 6. Romantiek en realiteit: de negentiende eeuw. Deel 2

H16. De roman en de onverkwikkelijkheden van het moderne leven

H17. Realisme als normdoorbreking

H18. Realisme als melodrama

College 7. Modern, moderner, postmodernst: de twintigste eeuw. Deel 1

H19. Twee soorten modernisme

H20. "Een systematische ontregeling van alles wat zin heeft"

H21. Vormdoorbreking, en dan?

College 8. Modern, moderner, postmodernst: de twintigste eeuw. Deel 2

H22. Spel en spelen met spelregels. Het verhaal valt uit zijn rol

H23. Intertekstualiteit: de tekst en de resonantie

H24. Spel, ernst en de tentakels van het verhaal

Literatuurgeschiedenis: Een hoorcollege over de geschiedenis van de Europese letteren

Op zoek naar de verloren tijd is één van de belangrijkste romans uit de wereldliteratuur. Het beschrijft de fasen in Prousts leven als de etappes van een geestelijke Odyssee. sensuele roes, mondaine ambities, passie, ziekte en dood. De fasen in deze levensgeschiedenis lijken maar tot één conclusie te voeren. de ijdelheid van alle dingen. Van alle waardes waar proust zijn hoop op stelde -maatschappelijk aanzien, liefde en kunst - blijft alleen de kunst behouden. De serie colleges neemt de luisteraar mee door de hele romancyclus en staat stil bij elk van de fasen in prousts wordingsgeschiedenis.
 
 Dit product is tot stand gekomen in samenwerking met Studium Generale van de Universiteit Utrecht.

Inhoud

College 1. Een meesterwerk in fragmenten: Op zoek naar de verloren tijd

H1. Het Proust-effect

H2. Eerste benaderingen

H3. De roman als archipel

H4. Een liefde van Swann

College 2. Betoverende beelden: De Kant van Swann

H5. Nationalisme

H6. De verbeelding I

H7. De verbeelding II

H8. God is dood, leven de kunst!

College 3. Op zoek als Bildungsroman: In de schaduw van de bloeiende meisjes

H9. In de schaduw als Bildungsroman

H10. Lessen in de kunst I: wat is literatuur?

H11. Lessen in de kunst II: wat is schilderkunst?

H12. Lessen in de liefde

College 4. De discrete charme van de adel: De kant van Guermantes

H13. De charme van de adel

H14. Illusie en desillusie

H15. Snobismen

H16. Een andere assimilatie

College 5. Homo's en joden: Sodom en Gomorra

H17. Homosexualiteit

H18. Neurose

H19. Theater

H20. Joden en homo´s

College 6. Liefde is jaloezie: De Albertine cyclus

H21. Kristallisatie

H22. Liefde is jaloezie

H23. Symbiose

H24. Reis naar de onderwereld

College 7. Het kunstwerk als droom: De tijd hervonden

H25. Apocalyps

H26. Onwillekeurige herinnering

H27. Het drachtige beeld

H28. Het kunstwerk als droom

Proust: Een hoorcollege over zijn meesterwerk 'Op zoek naar de verloren tijd'

Hans Trapman

Desiderius Erasmus (ca. 1466 - 1536) dankt zijn roem vooral aan de Lof der Zotheid, de satire waarin hij allerlei menselijke zotheden aan de kaak stelt. Zijn oeuvre omvat echter nog circa honderd andere geschriften. Daarin gaat het over taal en stijl, opvoeding en onderwijs, etiquette en ethiek, bijbel en kerk. Erasmus trad op als zelfbewust vernieuwer die zijn voorbeelden zocht in het verleden. de klassieke oudheid en het vroege christendom.
 
 Trapman belicht hoe Erasmus literaire, morele en religieuze elementen met elkaar wist te verbinden in zijn streven om cultuur, maatschappij en kerk te vernieuwen. Ook behandelt hij de reacties van tijdgenoten en latere generaties op zijn veelzijdige oeuvre.

Inhoud

College 1. De Jonge Erasmus

H1. Een CV dat vragen oproept

H2. Brieven van een jonge monnik

H3. Tegen de barbaren; het ideale onderwijs

College 2. Boeken die Europa veroveren

H4. Handboek van de christenstrijder
 H5. Spreekwoorden
 H6. Gesprekken en Lof der Zotheid

College 3. Het wezen van het christendom

H7. Het Nieuwe Testament. object van filologisch onderzoek en bron van vroomheid

H8. Hoe te regeren? Erasmus' vorstenspiegel

H9. Essentie of bijzaak? De vrije wil bij Erasmus en Luther

College 4. Polemiek en tolerantie

H10. Polemieken met medekatholieken, protestanten en taalpuristen
 H11. Ketters, Joden en Turken

H12. Het moderne Erasmusbeeld; is Erasmus nog actueel?

Erasmus: Een hoorcollege over zijn leven, oeuvre en de invloed van zijn denken

Literatuur in de 19e eeuw was geen vrijblijvend vermaak. Schrijvers wilden de maatschappij verbeteren door aandacht voor sociale problemen, maar ook door aansluiting te zoeken bij internationale kunstbewegingen. Literatuur als middelaar tussen ideaal en werkelijkheid. Rond 1880 keren nieuwe jonge schrijvers zich tegen deze generatie en literatuur wordt weer iets voor een kleine groep geestverwanten.

Marita Mathijsen vertelt op inspirerende wijze over de veranderingen in die tijd. Daarbij legt zij dwarsverbanden tussen schilderkunst en letterkunde, tussen boekproductie en onderwijs, tussen politiek en literatuur. Met aandacht voor o.a. Bilderdijk, Van Lennep, Beets, Bosboom-Toussaint, Multatuli, Kloos en Gorter.

Inhoud

College 1. Vroege romantiek, 1800-1830

H1. De term Romantiek en de internationale context

H2. Vroege Hollandse romantiek

H3. Willem Bilderdijk en zijn invloed

College 2. Hoe functioneert de literatuur?

H4. Functieopvattingen van literatuur

H5. Nationalisme

H6. Historisme: het verleden in de literatuur

College 3. Jong Holland, 1830-1840

H7. De gouden jaren

H8. De Gids en het ontstaan van de literaire kritiek

H9. De Zwarte Tijd en de kritiek op de romantiek

College 4. Het realisme, 1840-1860

H10. Het vroege realisme en de Camera Obscura

H11. De grote veranderingen

H12. Humor en kritiek: Piet Paaltjens en De Schoolmeester

College 5. Literaire veranderingen in aantocht, 1860-1885

H13. Wegbereiders: J.J. Cremer, Multatuli, Conrad Busken Huet

H14. Naturalisme

H15. De aanloop naar de Tachtigers

College 6. De Nieuwe Gids, haar ondergang en nieuwe wendingen, 1885-1900

H16. De Nieuwe Gids en de toppen van Tachtig

H17. Willem Kloos en de ondergang van De Nieuwe Gids

H18. Het symbolisme en de gemeenschapskunst

Hoorcolleges over literatuur en schrijvers - La série de livres

Hoorcolleges over literatuur en schrijvers - La série de livres

Hoorcolleges over literatuur en schrijvers livres dans l'ordre

Écouter et lire